ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ WYPOWIEDZENIA Z WINY PRACOWNIKA (ART. 52 KODEKSU PRACY)

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 Kodeksu pracy), nazywane potocznie zwolnieniem dyscyplinarnym, jest jednostronnym oświadczeniem woli pracodawcy powodującym natychmiastowe rozwiązanie trwającego stosunku pracy. W oświadczeniu tym musisz wskazać pracownikowi na piśmie przyczynę uzasadniającą zastosowanie zwolnienia dyscyplinarnego. Zgodnie z Kodeksem pracy zwolnienie pracownika w tym trybie możesz zastosować jedynie z 3 powodów, czyli w razie:

  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku,
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Naruszenie obowiązków pracowniczych musi mieć charakter „ciężki”, musi być wynikiem umyślnego działania pracownika lub też jego rażącego niedbalstwa, tj. całkowitego lekceważenia następstw swego działania, podczas gdy rodzaj wykonywanej pracy nakazuje ostrożność i przezorność (patrz: wyrok SN z 21 września 2005 r., II PK 305/04, M.P.Pr.-wkł. 2005/12/16).

 

W orzecznictwie Sądu Najwyższego za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych uznawane są:

  • usiłowanie kradzieży na szkodę pracodawcy, bowiem już w fazie usiłowania dokonania kradzieży zostaje umyślnie naruszony przez pracownika obowiązek dbałości o mienie pracodawcy (wyrok SN z 12 lipca 2001 r., I PKN 532/00, OSNP 2003/11/265);
  • kradzież mienia pracodawcy, niezależnie od tego, czy ze względu na jego wartość stanowi przestępstwo, czy też tylko wykroczenie (wyrok SN z 10 listopada 1999 r., I PKN 361/99, OSNP 2001/7/216);
  • wykorzystanie przez pracownika bez zgody pracodawcy mienia należącego do tego pracodawcy do celów prywatnych – np. użytkowanie bez wiedzy i zgody pracodawcy sprzętów z jego zakładu w prywatnym sklepie współmałżonka pracownika (wyrok SN z 24 lutego 1998 r., I PKN 547/97, OSNP 1999/4/119);
  • ubliżanie współpracownikom przez kierownika (wyrok SN z 29 czerwca 2005 r., I PK 290/04, OSNP 2006/9–10/149);
  • umyślne wykorzystanie przez pracownika stanowiska służbowego do celów prywatnych, polegające na dysponowaniu środkami finansowymi pracodawcy, nawet bez zamiaru ich przywłaszczenia (wyrok SN z 6 maja 2003 r., I PK 267/02,M.P.Pr.-wkł. 2004/1/9);
  • świadczenie pracy po spożyciu alkoholu szczególnie przez pracownika, od którego rodzaj obowiązków wymagał bezwzględnego zachowania trzeźwości (wyrok SN z 5 listopada 1999 r., I PKN 344/99, OSNP 2001/6/190);
  • zakłócanie porządku i spokoju w pracy (wyrok SN z 26 maja 1992 r., I PRN 22/92, PiZS 1992/10/85);
  • zakłócenie przez pracownika – na terenie zakładu pracy także poza czasem pracy tego pracownika-spokoju i ustalonego porządku w dziedzinie ochrony zakładu i jego mienia (wyrok SN z 20 marca 1979 r., I PRN 23/79, OSNC 1979/10/198);
  • samowolne opuszczenie stanowiska pracy przez dyspozytora pracującego w przedsiębiorstwie komunikacji samochodowej (wyrok SN z 6 lutego 1997 r., I PKN 72/96, OSNP 1997/23/460);
  • korzystanie w pracy przez pracownika zajmującego stanowisko kierownicze z nielegalnych programów komputerowych (wyrok SN z 16 listopada 2004 r.,I PK 36/04);
  • powtarzające się często (niesporadyczne) wykonywanie przez pracownika w godzinach pracy, bez zgody pracodawcy, innych niż praca czynności (wyrok SN z 5 czerwca 2007 r., I PK 5/07, OSNP 2008/15–16/212);
  • samowolne opuszczenie stanowiska pracy połączone z innym nagannym zachowaniem pracownika (wyrok SN z 22 grudnia 1998 r., I PKN 507/98, OSNP 2000/4/132);
  • zawinione niewykonanie przez pracownika zgodnego z prawem polecenia poddania się kontrolnym badaniom lekarskim (wyrok SN z 10 maja 2000 r., I PKN 642/99, OSNP 2001/20/619);
  • samowolne rozpoczęcie wykorzystywania urlopu na żądanie przed udzieleniem go przez pracodawcę (wyrok SN z 16 września 2008 r., II PK 26/08).

 

Rafał Andrzejewski–  Prawnik, audytor , konsultant, wykładowca, autor artykułów w prasie specjalistycznej.

  • Doświadczony prawnik, trener, wykładowca, audytor, ekspert i wieloletni szkoleniowiec (ponad 10 lat)
  • Wieloletni pracownik i konsultant wiodących kancelarii prawnych
  • Współpracuje z największymi ośrodkami szkoleniowymi w Polsce
  • Autor publikacji z zakresu Ochrony Danych Osobowych, Dostępu do Informacji Publicznej, Prawa pracy, mobbingu itp