CZY OSOBY INFORMUJĄCE O OKOLICZNOŚCIACH BĘDĄCYCH PODSTAWĄ DO WSZCZĘCIA POSTĘPOWAŃ ADMINISTRACYJNYCH SĄ CHRONIONE PRZEPISAMI USTAWY O OCHRONIE DANYCH OSOBOWYCH?

Tak, jeśli bowiem takie osoby nie są stronami postępowań administracyjnego to ich dane osobowe nie powinny zostać ujawnione innym uczestnikom takich postępowań.

Uzasadnienie

W aktach postępowania podatkowego prowadzonego przez jednego z prezydentów miast umieszczone zostały dane osoby, która poinformowała o okolicznościach uzasadniających wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie niewykonania zobowiązań podatkowych przez inne podmioty. Naraziło to osobę informującą o zaobserwowanych przez nią nieprawidłowościach na udostępnienie jej danych osobowych osobom, wobec których zostało wszczęte postępowanie, tj. jego stronom.
Bezdyskusyjne jest prawo organu prowadzącego postępowanie podatkowe do udostępniania akt postępowania jego stronom. Wynika to zarówno z regulacji zawartych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego jak i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Niezasadne jest natomiast zamieszczanie w aktach takich postępowań danych osób informujących organ podatkowy o zaobserwowanych nieprawidłowościach w wywiązywaniu się przez podatników ze zobowiązań podatkowych, gdyż nie są one jego stronami. Trudno w szczególności uznać, aby osoba jedynie informująca organ podatkowy miała zostać uznana za adresata decyzji tego organu. Decyzja będzie rozstrzygała o prawach i obowiązkach tej osoby, której doniesienie dotyczy.

Z tego względu nieracjonalne i nieuzasadnione jest traktowanie jako strony, każdego podmiotu informującego organ podatkowy o zaobserwowanych uchybieniach, a więc osoby w istocie inicjującej podjęcie przez organ pewnych czynności z urzędu. Takie działania budzą sprzeciw osób, których dane są ujawniane i narażają organ na zarzut naruszenia sfery prywatności. A przede wszystkim, nie znajdują podstaw w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej. Przepisy te wyposażają organ w instrumenty pozwalające na zbadanie sygnalizowanych przez obywateli nieprawidłowości poprzez wszczęcie postępowania z urzędu, które może być przeprowadzone bez konieczności ujawniania źródła informacji.

Stanowisko powyższe potwierdza również wyrok z dnia 7 listopada 2001 r. sygn. akt I SA/Gd 2142/2000, w którym Naczelny Sąd Administracyjny nałożył na organy podatkowe obowiązek utajnienia informacji dotyczących dodatkowo i innych podatników nie związanych bezpośrednio, a jedynie pośrednio z przedmiotową sprawą, które pozwoliłyby osobom nieuprawnionym na ich identyfikację. Powołany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy osób związanych pośrednio, a nie bezpośrednio z toczącym się postępowaniem, a więc osób nie będących stronami tego postępowania, stosownie bowiem do regulacji art. 129 Ordynacji podatkowej postępowanie podatkowe jest jawne wyłącznie dla stron.

ŹRÓDŁO:

USTAWA Z DNIA 6 WRZEŚNIA 2001 R. O DOSTĘPIE DO INFORMACJI PUBLICZNEJ DZ.U. Z 2016 POZ. 1764.

GIODO.GOV.PL