NIEODPŁATNA POMOC PRAWNA OD STYCZNIA 2016 ROKU

Z początkiem nowego roku w Polsce jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna dla osób najuboższych, młodych i seniorów, kombatantów i weteranów, posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz ofiar klęsk żywiołowych. Prezydent Andrzej Duda podpisał tę oczekiwaną od dawna ustawę. Na terenie całego kraju zostało utworzonych ponad 1,5 tys. punktów, w których od stycznia 2016 r. są udzielane bezpłatne porady w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu, co najmniej przez 4 godz. dziennie.

Zapewnienie uboższym  prawa do sądu to wymóg europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Karty Praw Unii Europejskiej i standardów polskiej konstytucji. Od dłuższego czasu unijne instytucje wytykały Polsce, że nie oferuje ubogim  obywatelom darmowego dostępu do prawnika na etapie przedsądowym.

Nieodpłatna pomoc prawna

Podczas prac sejmowych rozszerzono grupę osób, które będą mogły korzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej. Zdecydowano, że obniżona zostanie granica wieku dla seniorów. Dodatkowo pomoc zostanie skierowana do osób, do 26 r. życia.

Ustawa zakłada, że darmową pomoc prawną (na etapie przedsądowym) otrzymają:

• młodzież do 26. roku życia,
• osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny,
• seniorzy po ukończeniu 65 lat,
• osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej,
• kombatanci,
• weterani,
• zagrożeni lub poszkodowani katastrofą naturalną, klęską żywiołową lub awarią techniczną.

Nieodpłatna pomoc prawna stanowi zadanie z zakresu administracji rządowej, co zapewni jednolite standardy jej udzielania, a także umożliwi sprawowanie nadzoru nad jej wykonywaniem oraz zapewni stałe źródło finansowania. Zadanie to jest finansowane z budżetu państwa.

Ustawa pozwala na wykorzystanie doświadczenia i dorobku organizacji pozarządowych zachowując wszystkie dotychczasowe formy świadczonej przez nie pomocy oraz przewidując możliwość powierzenia im prowadzenia 50% punktów nieodpłatnej pomocy prawnej. W skali całego kraju powstanie 1524 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna.

Nieodpłatnej pomocy prawnej udzielają adwokaci i radcy prawni. Natomiast w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porad udzielają także doradcy podatkowi oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych (posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie), a w szczególnie uzasadnionych przypadkach również aplikanci adwokaccy lub radcowscy z upoważnienia odpowiednio – adwokata lub radcy prawnego udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej.

Nieodpłatna pomoc prawna jest udzielana w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu przez co najmniej 4 godziny dziennie.

Edukacja prawna

Ustawa przewiduje także działania polegające na kształtowaniu świadomości prawnej obywateli. Zadanie to będzie realizowane wspólnie z organizacjami pozarządowymi i będzie stanowić bazę do przyszłych działań na rzecz pogłębiania świadomości prawnej społeczeństwa. Zgodnie z ustawą organy administracji publicznej realizując pozostające w ich właściwości zadania z zakresu edukacji prawnej społeczeństwa będą zobligowane do podejmowania działań edukacyjnych zmierzających do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa.

W trakcie prac sejmowych zmodyfikowano grupę podmiotów, które będą mogły realizować zadania z zakresu edukacji prawnej. Zadania będące przedmiotem omawianej problematyki będą mogły być realizowane przez organizacje pożytku publicznego, a także uczelnie prowadzące studia wyższe na kierunku prawo, samorządy zawodowe adwokatów, radców prawnych, notariuszy, komorników sądowych oraz doradców podatkowych – wyłonione w trybie otwartego konkursu ofert.

 Ustawa_z_dnia_5_sierpnia_2015_r._o_nieodpłatnej_pomocy_prawnej_oraz_edukacji_prawnej

Źródło:

www.ms.gov.pl

COGNITIO – Centrum Przedsiębiorczości i Szkoleń s.c.
biuro@cognitio.edu.pl
www.cognitio.edu.pl

opracował: Rafał Andrzejewski