KIEDY MOŻNA STOSOWAĆ UMOWY O DZIEŁO?

Umowa o dzieło, podobnie jak zlecenia, jest umową uregulowaną w Kodeksie cywilnym (art. 627–646). Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie (zwany dalej także wykonawcą) zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową rezultatu i wymaga, by działanie przyjmującego określone zamówienie doprowadziło do konkretnego, indywidualnie oznaczonego efektu (dzieła).

Umowa o dzieło charakteryzuje się tym, iż wykonawca ma daleko posuniętą swobodę co do sposobu, w jaki będzie postępował w celu uzyskania ustalonego w umowie końcowego efektu.

Przedmiotem umowy o dzieło powinno być konkretne dzieło, uzgodnione przez strony, przy czym może być ono rozumiane szeroko: jako obejmujące zarówno przedmioty w postaci materialnej lub niematerialnej.

WAŻNE:

O ile pojedyncza czynność może być  zakwalifikowana jako umowa o dzieło, o tyle znaczna liczba powtarzalnych czynności nie spełnia już takich warunków. W wyroku z 6 kwietnia 2011 r. (II UK 315/10) Sąd Najwyższy stwierdził, że: „(…) okoliczność wykonywania umowy o współpracy mającej za przedmiot powtarzalne i takie same usługi, świadczone systematycznie, za stałym wynagrodzeniem, nie pozwala jednocześnie uznać, że są wykonywane odrębne (indywidualne) umowy o dzieło.

W przypadku umowy o dzieło przyjmujący zamówienie wybierany jest z uwagi na jego cechy podmiotowe np.  odpowiedni zawód czy predyspozycje. Kwalifikacje przyjmującego zamówienie na wykonanie dzieła mają zatem zwykle istotne znaczenie dla zamawiającego dzieło.

Zamawiający może także kontrolować sposób i terminowość wykonywania dzieła. Dopuszczalne jest dokonywanie kontroli osobistej wykonywania dzieła czy nawet ustanowienie nadzoru inwestorskiego przy bardziej skomplikowanych pracach. W takiej sytuacji odpowiednie postanowienia należy zamieścić w umowie. Zamawiający może także korygować wykonywanie dzieła na etapie realizacji umowy. Przyjmujący zamówienie może jednak ostrzec zamawiającego, że jego wskazówki mogą doprowadzić do zniszczenia lub utraty dzieła. Jeśli wbrew ostrzeżeniu zamawiający nie uwzględni tych wskazówek, nie będzie mógł dochodzić uprawnień z tytułu rękojmi za wady (jeśli zostały spowodowane jego zaleceniami). Obciąży go ponadto obowiązek zapłaty wykonawcy wynagrodzenia, mimo zniszczenia lub uszkodzenia dzieła (art. 641 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zobowiązaniem przyjmującego zamówienie jest osiągnięcie określonego rezultatu, a nie dochowanie należytej staranności. W umowie o dzieło nie powinno znajdować się zatem zobowiązanie przyjmującego do zachowywania określonej staranności pod rygorem rozliczenia go z wypełnienia tego postanowienia umownego. Ostatecznie bowiem przyjmujący zamówienie odpowiada tylko za rezultat swojej pracy.

Rafał Andrzejewski–  Prawnik, audytor , konsultant, wykładowca, autor artykułów w prasie specjalistycznej.

• Doświadczony prawnik, trener, wykładowca, audytor, ekspert i wieloletni szkoleniowiec (ponad 10 lat)
• Wieloletni pracownik i konsultant wiodących kancelarii prawnych
• Współpracuje z największymi ośrodkami szkoleniowymi w Polsce
• Autor publikacji z zakresu Ochrony Danych Osobowych, Dostępu do Informacji Publicznej, Prawa pracy, mobbingu itp